Коррупциягә каршы хокукый агарту: дәүләт граждан хезмәтендә мәнфәгатьләр конфликты һәм аны җайга салу тәртибе (1 өлеш)
«Коррупциягә каршы тору турында» 2008 елның 25 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль законның 10 статьясындагы 1 өлеше нигезендә мәнфәгатьләр конфликты астында вазыйфа биләүче затның шәхси кызыксынуы (турыдан-туры яки турыдан-туры), аның биләве мәнфәгатьләр конфликтын булдырмау һәм җайга салу буенча чаралар күрү бурычын күздә тоткан вазыйфаи (хезмәт) бурычларын тиешле, объектив һәм гадел үтәүгә (вәкаләтләрне гамәлгә ашыру) йогынты ясый яки йогынты ясый ала торган хәл аңлана.
Шуны да билгеләп үтәргә кирәк, граждан хезмәткәренең шәхси кызыксынуы башка затлар, мәсәлән, граждан хезмәткәренең дуслары, аның туганнарының дуслары файда алган яки ала алган очракларда да барлыкка килергә мөмкин. Мәнфәгатьләр конфликтын билгеләү астына дәүләт хезмәткәре вазыйфаи бурычларны үтәгәндә калырга мөмкин булган күп кенә конкрет хәлләр эләгә.
Дәүләт хезмәткәрләренең шәхси мәнфәгатьләренең төрлелеген исәпкә алып, тулы исемлек төзү мөмкин түгел.
Шуңа да карамастан,, мөмкин бүлеп бирергә кайбер төп өлкәләре, аларда иң ихтимал, барлыкка килү конфликты мәнфәгатьләр:
* граждан хезмәткәренең шәхси кызыксынуы белән бәйле туганнарына һәм/яки башка затларга карата дәүләт идарәсенең аерым функцияләрен үтәү;
* башка түләүле эш башкару;
• кыйммәтле кәгазьләргә, банк кертемнәренә ия булу;
* бүләкләр һәм хезмәтләр алу;
• милек йөкләмәләре һәм суд тикшерүләре;
• элеккеге эш бирүче белән хезмәттәшлек итү һәм эштән киткәннән соң эшкә урнашу;
* билгеләнгән тыюларны ачыктан-ачык бозу (мәсәлән, хезмәт мәгълүматыннан файдалану, бүләкләр, Мактаулы һәм махсус исемнәр алу (фәнни) чит дәүләтләрдән тыш һ.б.).
"Дәүләт идарәсе функцияләрен" гамәлгә ашыруны, шул исәптән:
• дәүләт ихтыяҗлары өчен товарлар китерүгә, эшләр башкаруга һәм хезмәтләр күрсәтүгә заказлар урнаштыру, шул исәптән заказлар урнаштыру буенча комиссия эшендә катнашу;
* дәүләт күзәтчелеген һәм контролен гамәлгә ашыру;
* бюджет ассигнованиеләрен, субсидияләрне, бюджетара трансфертларны, шулай ук чикләнгән ресурсларны (квоталарны, җир кишәрлекләрен) бүлү турында карарлар әзерләү һәм кабул итү.);
* хосусыйлаштырыла торган дәүләт мөлкәтен, башка мөлкәтне сатуны оештыру, шулай ук дәүләт милкендә булган җир кишәрлекләрен арендалау шартнамәләрен төзүгә хокук;
• дәүләт экспертизасын үткәрү һәм бәяләмәләр бирү;
* суд органнарында Россия Федерациясе, Татарстан Республикасы хокукларын һәм законлы мәнфәгатьләрен тәкъдим итү.
Мәнфәгатьләр конфликтын булдырмау яки җайга салу мәнфәгатьләр каршылыгын яклаучы граждан хезмәткәренең вазыйфаи яки хезмәт вазыйфаларын үзгәрткәндә, аны билгеләнгән тәртиптә вазыйфаи (хезмәт) бурычларын үтәүдән читләштергәнчегә кадәр һәм (яки) мәнфәгатьләр каршылыгы барлыкка килүгә сәбәп булган файда китерүдән баш тартуда булырга мөмкин.