Дәүләттән арендага алынган җир кишәрлегендә башта йорт төзергә, ә аннары җир сатып алырга мөмкин. Җирне ничек дөрес арендага алырга, аннан дәүләт яки муниципаль милектә булган җир кишәрлеген сатып алу һәм рәсмиләштерү процедурасын башларга, шулай ук килешүне рәсмиләштерүнең нинди нюанслары бар – бу хакта республиканың җир һәм мөлкәт мөнәсәбәтләре министрының беренче урынбасары Артур Галиев сөйләде.
Артур Ирекович, башта аңлатыгыз, Зинһар, җирне нинди шартларда һәм нинди срокка арендага алырга мөмкин?
- Дәүләттән җирне физик һәм юридик затлар төрле срокка һәм төрле максатларга арендага ала ала. Ижара вакыты участокны максатчан куллануга бәйле. Аерым алганда, биналарны һәм корылмаларны төзү һәм реконструкцияләү өчен аренда срогы өч елдан ун елга кадәр тәшкил итә. Линия объектларын урнаштыру өчен, шулай ук милекчегә шундый җир участогында урнашкан бина, корылма бирелгән очракта, кырык тугыз елга кадәр арендага бирелә. Юридик зат тарафыннан территорияне комплекслы үзләштерү өчен аренда территорияне комплекслы үстерү турында килешүнең гамәлдә булу вакытына, төзелешне тәмамлау өчен – өч елга кадәр, җир асты байлыкларын куллану белән бәйле эшләрне башкару өчен, аренда чоры лицензия гамәлдә булганнан соң ике елдан артмаска тиеш, ә авыл хуҗалыгы җитештерүе өчен – өч елдан кырык тугыз елга кадәр.
- Арендага алынган участок өчен бәя ничек формалаша?
- Аукционсыз бирелгән җир кишәрлекләре өчен аренда хакы Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының «Җир өчен аренда хакы турында»74 номерлы карары белән билгеләнә. Аукцион предметының башлангыч бәясе базар бәясе нәтиҗәләре буенча яки участокның кадастр бәясенең ким дигәндә бер ярым проценты күләмендә билгеләнә, әгәр дәүләт кадастр бәясе нәтиҗәләре аукцион үткәрү турында Карар кабул ителгән көнгә кадәр биш елдан да иртәрәк расланмаган булса.
- Аренда участогын табу җиңелме?
- Җир участоклары турында мәгълүмат Россиянең ачык кадастр картасында яки Росреестр порталында бар. Шулай ук Россиянең Иҗтимагый кадастр картасында торак төзелеше өчен буш җир участоклары (төзү өчен Җир) һәм рекреация объектлары (табигатьтә ял итү һәм рекреация объектлары өчен җир участоклары) турында мәгълүмат бар.
- Җирне арендага ничек алырга?
- Дәүләт яки муниципаль җир аукцион нәтиҗәләре буенча арендага бирелә. Алар агымдагы елның 1 мартыннан электрон формада үткәрелә. Аларны үткәрү турында хәбәр аукцион уздырылганчы ким дигәндә утыз көн алдан басылып чыга. Рәсми сайтта портал билгеләнгән www.torgi.gov.ru. аренда хокукында җир кишәрлеген сатып алу өчен җир кишәрлеге белән идарә итүгә вәкаләтле органга гариза белән мөрәҗәгать итәргә кирәк. Участокның территориянең кадастр планында урнашу схемасын электрон документ формасында дәүләт теркәве, кадастр һәм картография федераль хезмәтенең рәсми сайтын кулланып, дәүләт хезмәтләре порталының шәхси кабинеты аша әзерләү мөмкин.
- Арендага алынган җирне сатып алып буламы?
- Дәүләттән арендага алынган җир кишәрлеген киләчәктә сатып алырга мөмкин. Аны милеккә яки арендага алу өчен мондый җир участокларында урнашкан биналар, корылмалар хуҗалары, гражданнар яки юридик затлар гына хокуклы. Участокның бәясе Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының «Россия Федерациясе Җир кодексының 3920 статьясында каралган очракларда Татарстан Республикасы милкендә булган яки дәүләт милке чикләнмәгән, биналары, корылмалары урнашкан җир кишәрлекләрен мондый биналарның, корылмаларның яки алардагы биналарның милекчеләренә сату турында»2012 елның 3 октябрендәге карарына ярашлы рәвештә билгеләнә. Җир кишәрлеген сатып алу өчен җир кишәрлеге белән идарә итәргә вәкаләтле орган адресына гариза белән мөрәҗәгать итәргә кирәк. 2022 елның 20 августында Сатып алу бәясе кадастр бәясеннән 100 проценттан шәһәр округларында 25 процентка һәм республика муниципаль районнарында 12,5 процентка кадәр киметелде.